Aslında soruyu nasıl yorumladığınıza bağlı olarak birçok farklı cevap var. Bildiğimiz kadarıyla, evrendeki en hızlı şeyler ışık fotonlarıdır, ardından parçacık hızlandırıcılarda veya yüksek enerjili astronomik durumlarda atom altı parçacıklar gelir. Bununla birlikte, insanlar evrendeki en hızlı şeyin ne olduğunu sorduklarında, muhtemelen görülemeyecek kadar küçük bir şeyi kastetmiyorlar.
En hızlı makroskopik nesneyi aramak daha ilginç, ancak yine de belirli bir tanım gerektiriyor. Evrenin genişlediğini biliyoruz.
Bu, her şeyin diğer her şeyden kaldırıldığı anlamına gelir. Bir nesne ne kadar uzaktaysa o kadar hızlı uzaklaşır, bu nedenle bize göre evrendeki en hızlı nesne aynı zamanda en uzak olanıdır. Bu, özellikle JWST gibi yeni bir araç çıktığında her zaman yenilen bir rekor.
Geçen yıl çalışmaya başladığından beri, JWST en uzak galaksi için birkaç yeni aday keşfetti ve muhtemelen zamanla daha fazlası eklenecek. Ancak, bu galaksilerin sakinleri hiç de hızlı hareket ediyor gibi görünmüyor. Onları Büyük Patlama’dan kısa bir süre sonra, tabii ki henüz yerleşim görmemişken görüyoruz. Ancak gözlemcileri olsa bile, onlara yalnızca birkaç çok uzak gökada hızla uzaklaşıyormuş gibi gelirdi – yalnızca kendi gökadaları durağan görünmekle kalmaz, komşu gökadalar da hızlı hareket etmezdi.
Bu nedenle, soruyu ifade etmenin daha uygun bir yolu, en yakın olanlara kıyasla en hızlı hareket eden nesneyi aramaktır. Yakındaki gözlemcilere yaklaşıyor gibi görünen, ancak yüzeyindeki birinin etraflarındaki her şeyin çok hızlı hareket ettiğini görebildiği ve onlara kendilerinin ve galaksinin farklı yollarda olduğuna dair önemli bir ipucu veren bir şey. İnsanlığın en hızlı ürünü olan Parker Solar Probe, Güneş’e göre saatte 532.000 kilometre hıza ulaştı ve herhangi bir aksilik olmazsa yüzde 30 daha hızlı olması bekleniyor.
Ancak bu, yıldızlarının etrafında koşarken bulduğumuz bazı gezegenlerin standartlarına göre bir salyangoz hızıdır. Örneğin, SWIFT J1756.9-2508b nesnesi, atarcanın etrafında bir saatten daha kısa sürede döner, bu da saniyede yaklaşık 766 kilometrelik bir ortalama hıza veya ışık hızının yaklaşık yüzde 0,2’sine karşılık gelir.
Birbirlerinin yörüngesinde dönen kara delikler çok daha yüksek hızlara ulaşabilir, ancak genellikle bunu ancak birleştikten sonra yerçekimi dalgasından öğreniriz. İstisna, ikisinin PKS 2131-021’de birbirinin yörüngesinde dönmesidir, ancak şu anda süreç hızlanıyor olsa da birbirlerinin yörüngesinde dönmeleri hala iki yıl alıyor. Doğrusal hareket arıyorsanız, bazı yıldızlar bir süpernovaya çok yaklaştıkları için veya üç yönlü yerçekimi dansının bir parçası olarak galaksinin dışına fırlatılır.
Bilinen en hızlı kara delik, galaksinin kendisine göre saniyede 1000 kilometreden daha az bir hıza sahip. Ancak bu şekilde bulduğumuz tüm nesneler Dünya’dan uzakta olduğu için yalnızca büyük, parlak nesneleri görebiliriz. Daha sönük yıldızların ve hatta gezegenlerin de aynı şekilde hareket etmesi, ancak aynı momentumun daha az kütle üzerinde daha fazla etkisi olduğu için çok daha hızlı hareket etmesi muhtemeldir.
Öte yandan, bu makale astronom Rami Mandow’dan esinlenmiştir. Pulsar PSR J1748-2446ad, Terzan küresel kümesinde saniyede 5716 kez döner (milisaniye pulsarı olarak adlandırılır). Tahmini yarıçapı 16 kilometre olan ekvatoru, saniyede yaklaşık 70.000 kilometre, yani ışık hızının yüzde 24’ü oranında hareket eder. Sadece olağanüstü yoğun nötron yıldızı doğası onu bir arada tutuyor. Keşfedilmeyi bekleyen daha hızlı pulsarlar olduğuna şüphe yok, tıpkı diğer ölçeklerde daha hızlı nesnelerin olması gerektiği gibi, ancak ışık hızının neredeyse dörtte biri kadar bir dönüş hızı kesinlikle biraz saygıyı hak ediyor.
Bu yazı science adresinden derlenmiştir.