Amortisman, varlıkların yıpranma ve aşınma nedeniyle ortaya çıkan yıpranma değeridir. Amortisman, bir maddi duran varlığın maliyetinin faydalı ömrü boyunca tahsis edilmesi için bir muhasebe yöntemidir ve değer düşüklüğünün muhasebeleştirilmesinde kullanılır. İşletmeler, hem vergi hem de muhasebe amaçları için uzun vadeli varlıkları amortismana tabi tutmaktadır. Vergi amaçları için, işletmeler satın aldıkları maddi varlıkların maliyetini iş gideri olarak düşebilirler; Bununla birlikte, işletmeler bu varlıkların IRS kurallarına göre şirketin indirimi nasıl ve ne zaman alabileceğine ilişkin olarak amortismana tabi tutulmalıdır.
Duran varlıklar, işletmeye kayıtlı binaları, üretimde kullanılan makine parkını, duran varlıkları, şerefiye, maddi olmayan duran varlıkları içerebilir. Bu varlıkların bir yıldan uzun bir süredir kullanılması ve zaman içinde değerlerini yitirmesi beklendiği için, işletmenin bu amortismanı finansal giderler olarak gider olarak yansıtmasına izin verilir.
Amortisman genellikle muhasebe öğrencileri için gerçek nakit akışını temsil etmediği için zor bir kavramdır. Amortisman, bir şirketin zaman içinde bir varlığın değerini iptal etmesine izin veren bir muhasebe sözleşmesidir, ancak nakit olmayan bir işlem olarak kabul edilir.
Muhasebede amortisman iki yoldan ayrılabilir;
Normal (Sabit) Amortisman: Malların ekonomik ömürlerine göre belirlenen sürede, her yıl gider olarak eşit miktarda abrazyon yapılır.
Mevduatın Amortismanı ile Amortisman: Gelecek yıllarda fazla harcamalar önümüzdeki yıllarda kademeli olarak azaltılmaktadır. Bu hesaplama yapılırken, her yılın amortisman değeri sonraki yıldaki malların değerinden düşülür ve yeniden hesaplanır. Ayrıca, hesaplama için normal amortisman oranının iki katı kullanılır.
Amortisman gideri, maddi duran varlıkların maliyetini faydalı ömürleri üzerinden ayırmak için kullanılır . Diğer bir deyişle, kullanım, yıpranma, eskime veya eskime nedeniyle zaman içindeki bir varlığın değerinin azaltılmasıdır. Bahsedilen dört temel amortisman yöntemi aşağıda detaylı olarak açıklanmıştır.
Düz amortisman , masrafın hesaplanması için çok yaygın ve basit bir yöntemdir. Düz amortismanlarda, gider tutarı, varlığın faydalı ömrü boyunca her yıl aynıdır.
Düz Çizgi Yöntemi için Amortisman Formülü:
Amortisman Gider = (Maliyet – Kurtarıcı değeri) / Faydalı ömür
Azalan Bakiye Yöntemi
Diğer amortisman yöntemleriyle kıyaslandığında, ikiye katlanan bakiye, bir varlığın faydalı ömrünün sonraki yıllarına kıyasla daha önceki yıllarda daha yüksek maliyetlerle sonuçlanmaktadır. Yöntem, varlıkların daha erken yıllarda daha üretken olduğu gerçeğini yansıtmaktadır. Çift azalan bakiye yöntemi ile amortisman faktörü, bir doğrusal amortisman metodunun 2 katıdır.
Çift azalan bakiye yöntemi için amortisman formülü:
Dönemsel Amortisman Giderleri = Başlangıç Değeri x Değerleme Oranı
Amortisman hesaplamasında “faydalı ömür” veya “ekonomik ömür” bilinmesi gereken en önemli kavramdır. Faydalı ömürler resmen yayınlanır ve amortisman, varlığın türüne göre faydalı ömür tablosuna göre tahsis edilmelidir. Yararlı ömrü ile bilinen bir varlığın amortisman oranı aşağıdaki formülde bulunabilir:
Amortisman Oranı = 1 / Faydalı Hayat
Bazı sabit kıymetler için faydalı ömürler ve amortisman oranları örnekleri şunlardır;
Betonarme Bina: 50 yıl,% 2
Yük gemisi: 18 yıl,% 5.55
Araba: 5 yıl,% 20
Elektronik Techizat: 4 yıl,% 25
Arsa: Eğer boş bir araziyse amortismana tabi değildir. Eğer etrafı çevrili çit varsa çit amortismana taabidir
Cari yılda detaylandırılan tüm mevcut varlıklar için amortisman oranları tablosu, Gelir İdaresi Başkanlığı gibi resmi kurumlardan temin edilebilir.