Kapadokya bölgesi 60 milyon yıl önce; Erciyes, Hasandağı ve Güllüdağ’ın ortaya koyduğu lavlar ve yumuşak yağmur ve rüzgâr katmanlarından oluşan küllü milyonlarca yıldır rüzgarla aşındırılmasıyla oluşan yer şekilleri ile ünlüdür.
Peri Bacaları
Peri Bacaları 60 milyon yıl önce 3. jeolojik dönemde Toros yükseldi. Kuzey Anadolu volkanik aktivitesinde Anadolu Platosu geçti. Erciyes, Hasandağı ve ikisi de Göllüdağ arasında kalan bölge lavla bağlanmıştı. Plaka üzerinde biriken küller yumuşak bir tüf tabakası oluşturdu. Tüf tabakasının üstünde sert bir tabandan oluşan ince bir tabaka lav ile kaplanmıştır. Bazalt çatladı ve parçalandı. Yağmurlar çatlaklardan sızmaya başladı ve yumuşak tüfü aşındırdı. Isınma ve soğutma havası ve rüzgarları da formasyona katıldı. Böylece bazalt kayaçlarının temelleri vardır. Bu çeşitli ve ilginç kayalık insanlar bir isim hayranı: “Peri bacaları”. Bazalt kaplamaları olmayan tüf plakaları erozyon ile vadilere dönüştürülmüştür. İlginç bir şekilde şekillendi. Daha sonra insan eli, emek ve duygu çalışmaya başladı. Dokuz ila on bin yıl önce, ilk Hıristiyanların yerleşim yerlerinden, içinde bulundukları kiliselere, büyük ve güvenli yeraltı şehirlerine kadar büyük bir medeniyet yaratıldı. Bugün, bölge turizm açısından büyük bir beklentiye sahiptir. Avanos, Ürgüp, Göreme, gül vadisi, Uçhisar ve Ortahisar Kaleleri, El Nazar Kilisesi, Ayna Kilise, Güvercin Vadisi, Derinkuyu, Kaymaklı Yeraltı Kentleri Özkonak, Ihlara Vadisi, Selime Köyü, Çavuşin, Güllüdere Vadisi, Paşabağ-Zelve görüldü. Geleneksel oyulmuş Kapadokya sesleri evlerin ve güvercinlerin gerçekliğini ifade eder. Bu evler ondokuzuncu yüzyılda ya kayalıklar ya da kesme taşlarla inşa edilmiştir. Bölgenin tek mimari malzemesi olan taş, volkanik yapı nedeniyle ocaktan sonra yumuşak olduğu için çok rahat işlenebilir, ancak hava ile temas ettikten sonra sertleşir ve çok dayanıklı bir yapı malzemesi haline gelir. Kullanılan malzemelerin bolluğu ve kolay kullanımından dolayı, yöreye özgü taş işçiliği gelişmiş ve mimari bir gelenek haline gelmiştir. Avlu gerekli ise, evin kapı malzemesi ahşaptır. Kemerli kapıların üstü, stilize sarmaşık veya rozet motiflerle dekore edilmiştir. 19. yüzyılın sonundaki güvercinler, 18. yüzyılda yapılmış küçük bir yapıdır. İslami resim sanatını göstermek açısından önemli olan güvercin evlerinden bazıları manastır veya kilise olarak inşa edilmiştir. Güvercinlik’in yüzeyi yerel sanatçılar tarafından zengin süslemeler ve yazıtlarla dekore edilmiştir. Bölge ayrıca şarap yapımı ve üzüm yetiştiriciliği ile ünlüdür. Kapadokya’yı bir ev olarak kullandılar. Bunlar tarihi anıtlar olarak korunmaktadır. Bunu geçmişte bir ev olarak kullandılar. Bunlar tarihi anıtlar olarak korunmaktadır. Bunu geçmişte bir ev olarak kullandılar. Bunlar tarihi anıtlar olarak korunmaktadır
vadinin yamaçlarından gelen rüzgarlar ve rüzgar ve tüflerin aşınması, “Peri Bacaları” adı verilen ilginç oluşumlar ortaya çıktı. Sel suları, kendiliğinden düzleşen eğimlere yol açarak sert kayalarda çatlaklara ve çatlaklara neden olur. Eğim, alt kısımlardaki daha kolay aşınan malzemenin daha derin oyulmasıyla incelenmiştir, böylece şapka tarafından üst bölümün kenarı ile korunan konik şekilli gövdeler ortaya çıkmıştır. Bu, yağmur suyunun akışının, peribacaların oluşumunda rüzgar etkisinden daha önemli olduğunu gösterir. gösterir. Yağmur suyunun gelişmesinde, bu kadar etkili ve güçlü bir yüzey akımı olarak en önemli faktör, bitki örtüsünün yetersiz ve tüflerin geçirimsiz olmasıdır.
Çoğunlukla Paşabağı’nın etrafındaki şapka örtülü periyonları konik gövdelidir ve tepe kısımlarında bir kaya duvarı vardır. Vücut tüf, tüfit ve volkanik kül oluşur; Şapka kısmı lahar ve ignimbrit gibi sert kayalardan oluşmaktadır. Başka bir deyişle, şapka oluşturan kaya tipi, gövdeyi oluşturan kayaçtan daha dayanıklıdır. Bu bacaların oluşumu için ilk şarttır. Kıyı kayasının direncine bağlı olarak, peribacaları uzun veya kısa ömürlüdür. Buna ek olarak, düz kaya peribacalarının yüksekliğini kontrol ederek zayıf yangınların erozyonunu geciktiriyor.
Peri bacalarının çapları 1 m ile 15 m arasında değişmektedir. Çatlak aralığının 1 m’den az veya 15 m’den daha büyük olması halinde, peri bacasının gelişimi gözlenmez.
Kapadokya Bölgesi’nde periyodik erozyon türleri; kapaklı, konik, mantar şeklinde, sütunlu ve sivri kayaçlar. Peribacaları, Ürgüp Şahinefendi ile Nevşehir Çat ilçesi arasındaki bölgede, Avanos – Uçhisar – Ürgüp üçgeni arasındaki en yoğun vadilerde yer almaktadır.Kayseri Söğüt vadisi ve Aksaray Selime köyü. Peri bacaları dışında, vadi yamaçlarındaki ilginç yağmur suyu eğrileri bölgeye özgü bir özellik katmaktadır. Bazı yamaçlarda görülen renk uyumu lav katmanlarının sıcaklığına bağlıdır. Bu oluşumlar Uçhisar, Çavuşin, Güllüdere, Göreme, Meskendir, Ortahisar Kızılçukur ve Pancarlı vadilerinde görülmektedir.