Kabızlıktan Ölen Antik Adamın Ölüm Sebebi; Aylardır Çekirge Yemesi

Kimse ölmek istemez ama öldüğümüzde iki şeyi umuyoruz: acısız olmasını ve bundan bin yıl sonra hiç kimsenin kalıntılarınızı inceleyip atalarınıza “Bu adam çok kabızmış” dememesini beklemeyiz. Arkeologların 2019’da kolonunun normal çapının altı katına kadar şişmesine neden olan ölümcül bir kabızlık vakasından muzdarip olduğunu keşfettiği bir adam o kadar şanslı değildi. Skiles’ın mumyası güney Teksas’ın Aşağı Pecos Kanyon Bölgesi’nde bulundu.

Bölgede 150’ye yakın mumyalanmış ceset keşfedildi, ancak yaklaşık 1.200 yıl önce yaşamış yetişkin bir adam, doğal olarak mumyalanmış kalıntılarının iyi korunmuş olması nedeniyle araştırmacıların özellikle ilgisini çekti. Bir çalışmanın yazarlarına göre, yalnızca diğer mumyalanmış kalıntılarda nadiren görülen saçların tamamı değil, aynı zamanda “mide-bağırsak kanalının çoğunu kaplayan çok büyük, kurumuş dışkı kütlesi” de vardı.

“Kalıntıların büyüklüğü göz önüne alındığında, dışkı araştırmacıların adamın ölümünden önceki aylardaki diyetini incelemesine olanak tanıdı. Bu arada saç, ekibin besin alımını analiz etmesine olanak sağladı. Bu diyeti, kısmen diğer insanların dışkılarına dayanan, zamanın tipik diyetleriyle karşılaştıran birkaç ekip, onun son ayları hakkında şaşırtıcı bilgiler öğrenmeyi başardı. Bunlar arasında parazitik Chagas hastalığından öldüğü, ölümünden önceki aylarda proteinleri yeterince metabolize edemediği ve durumunun onu muhtemelen hareketsiz bıraktığı yer alıyordu. Bu önemli çünkü “birinin ona yiyecek getirmesi ve günlük ihtiyaçlarını karşılaması gerekiyordu.”

Yani, o ölürken, cemaat onunla ilgileniyordu. Bulgular arasında alışılmadık derecede fazla sayıda çekirge yemiş olması da, 35-45 yıllık yaşamının sonunda kendisine iyi bakıldığının bir başka kanıtıydı. Nebraska Üniversitesi-Lincoln Doğal Kaynaklar Okulu’ndan profesör Carl Reinhardt yaptığı açıklamada, “Bacakları çıkardılar” dedi.

“Böylece ona temelde sıvı bakımından zengin bir gövde (bir çekirgenin ezilebilir kısmı) verdiler. Sadece çok fazla protein değil, aynı zamanda çok fazla nem de içeriyordu. Bu yüzden megakolonun erken evrelerinde yemek yemesi daha kolay olurdu.” Her ne kadar kendisiyle ilgilenilse de bu adamın ölümü pek hoş olmayacaktır. Reinhard ve ekibi, taramalı elektron mikroskobu kullanarak dışkıyı incelerken, normalde sindirim sürecinde hayatta kalan mikroskobik bitki materyalleri olan fitolitleri keşfetti. Bilinmişin aksine belki arılarla karşılaşan antik insan yine de çekirgeyi tercih etmiş olabilir.

“Fitolitler bölündü ve ezildi. Bu, bu kişinin bağırsak sistemine mikroskobik düzeyde inanılmaz bir baskı uygulandığı anlamına geliyor ve bu da burada gösterilen patolojiyi daha da belirgin hale getiriyor” diye ekledi Reinhard. “Bunun patoloji tarihinde benzersiz olduğunu düşünüyorum; bu seviyedeki bağırsak tıkanıklığı ve ilgili basınç ölüm sebebi olabilir.”

Bu yazı International Journal of Paleopathology adresinden derlenmiştir.

Yorum yapın